تاریخ: آبان 27, 1402
درد زانوی پتلوفمورال یا زانوی دوندگان، یکی از مشکلات شایع در زمینهی پزشکی ورزشی است که به دلیل واضح و ناخوشایندی که دارد، با این نام شناخته میشود. در این وضعیت، کشکک زانو داخل تاندون پاتلا قرار گرفته و به گروه عضلات چهار سر ران، که یکی از قدرتمندترین گروههای عضلات است، متصل میشود.
سندرم درد پتلوفمورال میتواند یک یا هر دو زانو را تحت تأثیر قرار دهد. این مشکل بیشتر در جوانان، دوندگان تفریحی و زنان (دو برابر مردان) رخ میدهد.
در صورتی که درد بعد از دو ماه درمان خانگی منظم همچنان باقی بماند یا تورم ظاهر شود، احتمال دارد که شما یک مشکل متفاوت داشته باشید و بنابراین یک متخصص طب فیزیکی باید شما را معاینه کند.
متخصصین ما در کلینیک تخصصی طب فیزیکی و توانبخشی زانو میتوانند روش دویدن و راه رفتن شما را مورد ارزیابی قرار دهند تا مشخص شود که آیا در درد زانویتان تاثیری دارند یا خیر. سپس یک برنامهی درمانی مخصوص جهت کاهش درد در زانو و سایر نواحی مرتبط ارائه میشود.
متخصصین طب فیزیکی ما دارای تجربهی بالایی در درمان طیف وسیعی از آسیبهای ناشی از ورزش بوده و ممکن است جهت درمان شما انواع ورزشهای تقویتی و سایر درمانها را ارائه نمایند.
علائم آسیب زانوی دوندگان
یکی از علائم، درد در پایین کشکک زانو میباشد که بعد از اتمام یک فعالیت بدتر میشود. درد کشکک زانو بویژه هنگام بالا و پایین رفتن از پلهها بسیار شدید است، ورم نمیکند و معمولاً پس از حدود یک ساعت دویدن زمانی که عضلات چهار سر خسته میشوند، تشدید میشود.
دیگر علائم زانوی دوندگان شامل حساسیت به لمس در پشت یا اطراف کشکک زانو و معمولاً در قسمت وسط آن است. ممکن است شما احساس درد در پشت زانو، صدا دادن یا خالی کردن زانو، داشته باشید. راه رفتن روی پله، تپه و زمینهای ناهموار میتوانند موجب تشدید بیماری زانوی دوندگان شود.
علتها و دلایل
عنوان کردن یک دلیل برای آسیب زانوی دوندگان دشوار است. این درد میتواند به چندین دلیل مختلف ایجاد شود.
بیماری زانوی دوندگان میتواند یک مشکل بیومکانیکی باشد- ممکن است کشکک زانو در بیرون بزرگتر از داخل باشد، ممکن است محل قرارگیری آن در شیار استخوان ران بیش از حد بالا باشد و یا به آسانی از جای خود خارج بشود.
دلیل دیگر آسیب به غضروف زیر کشکک زانو میباشد. غضروف ساییده شده در مفصل زانو موجب کاهش جذب ضربه و شوک میگردد، قوس زیاد کف پا کمتر از شدت ضربه میکاهد و صافی کف پا یا زانوهایی که بیش از حد به طرف داخل یا خارج برمیگردند، میتوانند موجب متمایل شدن کشکک زانو به یک طرف شوند.
دلایل عضلانی نیز وجود دارند که میتوانند تحت تأثیر قرار گیرند. فعالیتهای نامناسب مانند دویدن یا دوچرخهسواری با عضلات ضعیف یا سفت شده میتواند نقشی در ایجاد این آسیب داشته باشد. سفتی عضلات همسترینگ و ساق پا بر روی زانو فشار میآورد و عضلات چهارسر را ضعیف میکند، و میتواند منجر به خروج کشکک از محل خود شود. تکرار نیرویی که در اثر گامهای دویدن بر زانو اعمال میشود، میتواند برای زانوهای دوندگان به اندازه کافی تحریک کننده باشد.
درمان
یک متخصص طب فیزیکی میزان آسیب را بررسی کرده و درمانهای مناسبی را برای شما در نظر خواهد گرفت. هنگامی که بیماری زانوی دوندگان یا سایر آسیبهای زانو بروز پیدا میکنند، توصیههای استانداردی ارائه میگردد. این توصیهها عبارتند از استراحت دادن به زانو و پرهیز از تحمل وزن، یخ گذاشتن روی زانو، فشردهسازی زانو با استفاده از زانوبند و بالا نگه داشتن زانو. این روشها تحت عنوان پروتکول RICE شناخته میشوند.
دارو درمانی
یک درمان استاندارد دیگر مصرف داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی از جمله Alleve و Advil برای کنترل درد و تورم است. علاوه بر هشدارهای معمول مبنی بر اینکه این داروها خطر خونریزی و زخم را افزایش میدهند، از بهبودی نیز جلوگیری میکنند.
ماساژ
ماساژ میتواند به روند بهبودی کمک کند و تحرک و دامنهی حرکت مفصل را بهبود بخشد. این روش نباید در طول دورهی حاد انجام شود. در صورتی که هرگونه شرایط زمینهای از جمله بیماری قلبی وجود داشته باشد، باید پیش از ماساژ درمانی به دنبال توصیههای پزشکی بود.
تزریق
تزریق کورتیزون به زانو اغلب توصیه میشود. استروئیدها ممکن است موجب تسکین موقت درد شوند اما منجر به تحلیل غضروف میگردند و میتوانند فرایند ابتلا به آرتروز را تسریع بخشند.
اوزون تراپی، درمان با پلاسمای غنی از پلاکت (پی آر پی) و تزریق سلولهای بنیادی در درمان مشکلات نرمی غضروف کشکک زانو و یا در رفتگی کاسهی زانو کمک میکنند زیرا عامل ایجاد کنندهی درد عموماً تاندون پاتلا یا ساختار عضلانی اسکلتی اطرف کشکک زانو میباشد.
لیزر درمانی
ممکن است متخصص طب فیزیکی درمان با امواج اولتراسوند یا لیزر را برای کمک به بهبودی تجویز نماید.
ورزشهای تقویتی
عضلات چهار سر ضعیف یا انعطافناپذیر یکی از منابع اصلی درد زانو هستند، اما افزایش قدرت و انعطافپذیری در این نواحی هم به کم کردن درد و هم به بهبود فرم بدن شما بعد از بازگشت به تمرینهای عادی کمک میکند. حرکات کششی و ورزشهای زیر همگی بر عضلات چهار سر ران و باسن تاثیر میگذارند و قابل اضافه شدن به هر تمرین ورزشی نیز میباشند.
اسکات (بشین- پاشو)
پاهایتان را به اندازهی عرض شانهها از هم باز کنید و کاملاً بایستید. انگشتان خود را پشت سرتان قرار دهید و قفسهی سینهی خود را به طرف جلو ببرید. بدن خود را تا حدی که میتوانید با فشار دادن باسن به سمت عقب و خم کردن زانوها پایین بیاورید. در همین حالت بمانید و سپس به آرامی خود را به وضعیت اولیه برگردانید.
اسکات بلغاری
در حالت ایستاده پای چپ خود را به اندازه ۶۰ تا ۹۰ سانتیمتر جلوتر از پای راست قرار دهید. پشت پای عقبی خود را روی یک نیمکت یا صندلی بگذارید. شانههای خود را به سمت عقب بکشید و تنهی خود را محکم نگه دارید. بدن خود را در حالی که پای عقبی روی نیمکت است، تا حدی که میتوانید پایین ببرید. در حین حرکت شانهها را عقب و سینه را به طرف بالا نگه دارید. اندکی در این حالت بمانید و سپس به موقعیت اولیه برگردید.
حرکت ران با رول
در حالی که صورت رو به پایین است و یک فوم غلتان در بالای زانو قرار گرفته است، روی زمین دراز بکشید. بدن خود را به طرف عقب و جلو تا بالای ران خود حرکت دهید.
ارتز
کفی و کفشهای طبی میتوانند به مشکل انحراف بیش از حد پا به طرف داخل کمک کنند.
عمل جراحی
در موارد شدید یا زمانی که سایر روشها موفقیتآمیز نباشند، بیماران باید به جراحان ارتوپد مراجعه کنند تا غضروف آسیبدیده بریده و خارج شود یا موقعیت کاسهی زانو اصلاح شود.
چه زمانی میتوان شروع به دویدن کرد؟
درد پتلوفمورال ممکن است برای مدتها یا حتی ماهها ادامه داشته باشد، بنابراین باید مراقب این نوع آسیب باشید.
پیشبینی زمان بهبودی اغلب بسیار دشوار یا حتی غیرممکن است، زیرا منشأ بیومکانیکی این نوع آسیب متفاوت است.
اکثر برنامههای درمانی شامل ۴ تا ۶ هفته ورزش زانوی دوندگان و پرهیز از فعالیتهای سنگین (از جمله دویدن) هستند، اما باید توجه داشت که هر مورد آسیب ممکن است نیازهای متفاوتی داشته باشد.
اگر به موقع به درمان این آسیب پرداخته شود، ممکن است تنها چند روز برای بهبودی نیاز باشد. اما اگر مدتی با این درد دویده باشید، ممکن است زمان بیشتری برای بهبودی لازم باشد. متخصص طب فیزیکی و توانبخشی معمولاً میتوانند تخمین دقیقی از زمان لازم برای بازگشت به دویدن را به شما بدهند.
پیشگیری
برای جلوگیری از سندروم زانوی دوندگان، میتوانید از سطوح نرمتر برای دویدن استفاده کنید، مسافت دویدن خود را هر هفته کمتر از ۱۰ درصد افزایش دهید و به تدریج میزان دویدن در تپه را در برنامهی ورزشی خود افزایش دهید. برای اطمینان از اینکه از کفش مناسب برای نوع پای خود استفاده میکنید، میتوانید با یک متخصص طب فیزیکی مشورت کنید. همچنین، تقویت عضلات چهارسر ران میتواند باعث افزایش انعطافپذیری کشکک زانو شود و کمک به پیشگیری از انحراف کشکک زانو به سمت داخل و کشش عضلات همسترینگ و ساق پا شود.