اوزون یک گاز بدون رنگ است و هر یک از مولکولهای آن از سه اتم اکسیژن ساخته شده است که به صورت کاملا ناپایدار با هم ترکیب شده اند. با توجه به تاثیرات مثبت گاز اوزون دارای خواص اکسایشی روی ترکیبات ارگانیک است. در علم پزشکی اوزون از اکسیژن خالص و به کمک ژنراتور اوزون ساخته میشود و برای اهداف درمانی مورد استفاده قرار خواهد گرفت. چندین دهه است که اوزان درمانی مورد بررسی و مطالعه برای البته استفاده گسترده قرار گرفته است. تاثیرات درمانی آن ثابت شده است و با عوارض جانبی کمی همراه میباشد. اوزون تراپی برای انواع مختلف دردهای اسکلتی عضلانی و درد مفاصل از قبیل درد مفصل زانو کاربرد دارد. نکته جالبی که درباره ازون تراپی وجود دارد این است که از آنجایی که از آن باعث اصلاح اختلال ایجاد شده در بیمار میشود احتمال آنکه بیمار به طور کامل و برای همیشه از دردهای مزمنی که دارد خلاص شود ۷۵ درصد میباشد.
انواع اوزون تراپی
انواع راههای اوزون تراپی عبارتند از:
- اتو هموتراپی ماژور شامل تهیه کردن نمونه خون بیمار و ترکیب کردن آن در یک کیسه مخصوص با گاز ازون است که این ترکیب طی مدت ۳۰ دقیقه به بیمار تزریق میگردد.
- اتو هموتراپی مینور شامل تهیه نمونه خون بیمار و جمع آوری آن درون سرنگی است که توسط مقدار کمی گاز اوزون پر شده است. سپس خون و گاز اوزون درون سرنگ ترکیب میشوند و دوباره به بیمار تزریق میگردند. میتوان طی مدت ۵ تا ۷ روز و در ۳ تا ۵ جلسه درمان بهبود برخی اختلالات از قبیل هرپس ناحیه تناسلی، تبخال دهان و سرما خوردگی پرداخت.
- UBI با اوزون روشی است که در آن گاز اوزون قبل از آنکه در مقابل نور فرابنفش قرار بگیرد به درون خون بیمار تزریق میگردد.
- در یک روش دیگر گاز اوزون به صورت استنشاقی به بیمار داده میشود. تنفس مستقیم اوزون میتواند باعث التهاب ریهها شود و منجر به سرفه گردد در این روش پزشک برای مدت مشخصی از طریق کانوله تنفسی به بیمار گاز اوزون میدهد. این روش برای درمان آلرژی عالی است.
- در یک روش دیگر اوزون به درون مجرای گوش ارسال میشود تا وارد جریان خون و سیستم لنفاوی گردد. تعداد زیادی از بیماران پس از انجام این روش اعلام کرده اند که مشکل آلرژی، سرما خوردگی، تورم غدد و دردناک بودن گلوی آنها برطرف شده است.
- در یک مورد دیگر به طور طبیعی پرولوتراپی انجام میشود و پس از آن اوزون به درون همان ناحیه تزریق میگردد.
- پس از تزریق به درم نقاط ماشه ای و استفاده از روشهایی از قبیل درمان عصبی، پرولوتراپی عصبی، هومیوپاتی و بی حسی مستقیم میتوان به تزریق اوزون به درون نقاط ماشهای پرداخت.
- در مواردی که زخم بهبود پیدا نمیکند، بیمار دچار عفونت پوست شده است یا زگیل دارد اوزون تراپی و پوشاندن این نواحی توسط کیسه مقاوم اوزون میتواند مفید باشد.
مزایای اوزون درمانی شامل چه مواردی است؟
مزایای اوزون تراپی شامل موارد زیر میباشد:
- اوزون میتواند انواع باکتری، قارچ و ویروس را از بین ببرد حتی آنهایی که به دارو مقاوم هستند.
- اوزون درمانی به تحریک و تعادل سیستم ایمنی بدن میپردازد.
- اوزون به تقویت سیستم آنتی اکسیدان کمک میکند.
- اوزون باعث افزایش فرایند استفاده از اکسیژن و تولید انرژی سلولی خواهد شد.
- اوزون تراپی باعث میشود میزان اثر گذاری شیمی درمانی و پرتو درمانی افزایش پیدا کند.
اوزون تراپی چگونه انجام میشود؟
علت اینکه برخی از انواع جراحات بدن بهبود پیدا میکنند اما برخی دیگر درمان میشوند به گردش خون ارتباط دارد. برای آنکه ناحیه آسیب دیده میبتواند به ترمیم و بازسازی خود بپردازد باید مواد ضروری از قبیل اکسیژن، ویتامین و مواد معدنی در اختیار آنها قرار بگیرد که این عناصر فقط از طریق خون ارسال خواهد شد. مهمترین ماده مورد نیاز برای ترمیم زخم اکسیژن است و پایین بودن سطح اکسیژن خون باعث میشود که سطح اسید لاکتیک افزایش پیدا کند و این امر باعث بروز درد خواهد شد. اوزون تراپی به سه شیوه به اثر گذاری میپردازد. در روش اول داروهای ضد التهاب درون ناحیه آسیب دیده تزریق میشود تا از میزان تورم و التهاب کاسته شود که این امر باعث افزایش گردش خون خواهد شد و در مرحله بعدی ناحیه مورد نظر توسط ویتامینها و مواد معدنی ضروری برای بهبود درمان خواهد شد که در نهایت ناحیه مورد نظر توسط گاز اوزون پر میشود تا به این ترتیب بدن به هر آنچه که نیاز دارد دست پیدا کند. با بهبود جراحات بدن دوباره جریان خون رسانی به این نقاط شروع میشود و فرآیند درمان کامل خواهد شد. نحوه واکنش بدن هر فرد به درمان با فرد دیگر تفاوت دارد اما اکثر افراد به ۳ تا ۵ جلسه درمان نیاز خواهند داشت.
بیماریهایی که به کمک اوزون تراپی درمان میشود؟
کاربردهای اوزون تراپی زانو عبارت است از:
- درمان آرتروز زانو
- آسیب دیدگی زانو
- پارگی مینیسک
- بورسیت
- پارگی قسمتی از تاندون
آیا اوزون تراپی همان پرولوتراپی است؟
پاسخ این سوال منفی است. اوزون تراپی از اکسیژن برای کمک به فرایند بهبود استفاده میکند اما پرولوتراپی با به وجود آوردن التهاب باعث بهبود خواهد شد. پرولوتراپی یک روش بسیار دردناک است و درد معمولاً حدود چند روز تا چند هفته پس از درمان از بین نخواهد رفت. افرادی که تحت درمان با اوزون قرار میگیرند فورا احساس بهبودی نخواهد کرد و در طول درمان دچار درد بسیار کمی خواهند شد. برای انجام پرولوتراپی شما به تعداد زیادی تزریق نیاز خواهید داشت حال آنکه در اوزون تراپی فقط به تعداد کمی تزریق نیاز دارید که این امر به این معنا است که اوزون تراپی سریع تر انجام میشود و با صرف هزینه کمتری همراه است. اوزون تراپی در ترمیم و بازسازی غضروف آسیب دیده زانو و ران مفید است اما معمولاً پرولوتراپی قادر به انجام این کار نیست.
آیا اوزون تراپی و تزریق استروئید یک کار مشابه را انجام میدهند؟
پاسخ این سوال منفی است. تزریق استروئید یک روش سرکوب کننده سیستم ایمنی است و باعث خاموش شدن سیستم ایمنی در فضای مفصلی میشود تا از میزان التهاب کاسته شود. تزریق استروئید باعث تسکین موقت درد میشود و علت اصلی التهاب را از بین میبرد اما اوزون تراپی به ترمیم بافت آسیب دیده میپردازد و علت بروز التهاب را نیز برطرف خواهد کرد. این دو روش درمانی در کنار یکدیگر با نتایج بسیار خوبی همراه هستند. هنگامی که تزریق استروئید باعث کاهش التهاب شود اوزون تراپی با تاثیر گذاری بیشتری همراه خواهد بود.
نتایج حاصل اوزون تراپی به چه صورت خواهد بود؟
خود فرایند اوزون تراپی یک روش نسبتاً بدون درد است و شما میتوانید همان روز پس از درمان به انجام فعالیت روزمره خود بپردازید و البته ممکن است تا چند روز اول دچار درد متوسطی شوید. اکثر بیماران پس از درمان شاهد کاهش ۸۰ تا ۵۰ درصد درد خود خواهند بود. نحوه عکس العمل هر فرد با فرد دیگر تفاوت دارد و این امر به قابلیت بهبود فرد و سطح آسیب دیدگی او بستگی دارد. اکثر افراد فقط به یک تا دو جلسه درمان نیاز دارد حال آنکه ممکن است برخی دیگر به ۶ جلسه درمان نیاز داشته باشند. در واقع بیشترین مقدار کلاژن در هفته سوم و چهارم پس از تزریق ژل به وجود میآید. اکثر بیماران ادعا میکنند که دچار یک دوره افزایش درد میشوند که به تدریج بهتر خواهد شد. اکثر بیماران به مدت دو هفته از درد خلاص میشوند و پس از این دوران درد آنها کمتر میشود و این یک بخش طبیعی از فرآیند درمان است و نشان میدهد که ناحیه مورد نظر هنوز ترمیم نشده است و شما به درمان بیشتری نیاز دارید. تزریق اولین دوز گاز اوزون حدود ۴۵ دقیقه طول میکشد و جلسات بعدی حدود ۳۰ دقیقه به طول میانجامد و به صورت ماهی یک بار یا یک هفته در میان انجام میگردد تا بیشترین نتایج مورد انتظار به دست بیاید. اوزون تراپی میتواند بهترین روش برای درمان آسیب دیدگیهای مزمن، بیماریهای تحلیل برنده و درد باشد.
مراقبتهای بعد ازون تراپی چیست؟
مراقبتهای بعد از اوزون تراپی زانو به شرح زیر میباشد:
- پس از تزریق اوزون شما تا چند روز شاهد افزایش درد یا بدتر شدن آن خواهد بود که کاملاً طبیعی است و پس از مدتی بهبود پیدا خواهید کرد.
- ممکن است شما در محل تزریق اوزون دچار درد و ناراحتی شود که درد شما به مدت ۴۸ ساعت برطرف میشود اما در صورتیکه دچار برخی علائم و نشانهها از قبیل احساس گرما، قرمزی و تورم در محل تزریق شدید و این علائم بیش از دو روز طول کشید باید به پزشک خود اطلاع دهید.
- برای تسکین درد به مصرف داروهایی بپردازید که توسط پزشک تجویز شده است اما از مصرف داروهای غیر استروئیدی ضد التهاب از قبیل ایبوپروفن، ناپروکسن، الوو، ادویل و آسپیرین خودداری کنید. در مواردی که درد شدید است میتوانید از آسپرین به عنوان یک داروی مسکن استفاده کنید.
- از قرار دادن کمپرس یخ روی زانوی خود اجتناب کنید. پس از درمان بهتر است از گرما درمانی استفاده نمایید. در صورتی که درد خیلی زیاد باشد میتوانید از کمپرس گرم و سرد استفاده کنید. برای این کار کمپرس گرم یا پد گرمایی را به مدت سه دقیقه روی زانوی خود بگذارید و کمپرس یخ را به مدت یک دقیقه روی آن قرار دهید و این فرایند را سه مرتبه تکرار کنید. شما میتوانید این کار را در طول روز سه بار انجام بدهید.
- از فرو بردن محل تزریق درون آب گرم به مدت ۳۶ ساعت خودداری کنید تا از بروز عفونت و واکنش به گرما جلوگیری شود.
- به زانوی خود استراحت بدهید. پزشک شما را تشویق میکند یک تا سه روز اول پس از درمان به پیاده روی یا حرکات سبک بپردازید و پس از آن که توانایی بدن شما افزایش پیدا کرد میتوانید فعالیت ورزشی خود را افزایش دهید اما هر موقع دچار درد شدید از فعالیت خود دست بکشید.
پس از تزریق انجام برخی تمرینات ورزشی از قبیل دوچرخه ثابت یا پیاده روی و شنا توصیه میگردد. پزشک به شدت از شما میخواهد که از انجام هرگونه فعالیت ورزشی که باعث بروز مشکل میشود خودداری نمایید. فعالیت ورزشی سنگین، برداشتن اجسام سنگین یا وزنه برداری و ورزش با وزنه تا ۳ هفته پس از تزریق اوزون ممنوع است.