تاریخ: آبان 27, 1402
پارگی مینیسک یکی از آسیب‌های شایع است که بر مفصل زانو اثر می‌گذارد. مینیسک‌ها دیسک‌های C شکلی هستند که از جنس غضروف محکمی به نام فيبروكارتيلاژ می‌باشند. مینیسیک‌ها بین استخوان ران و استخوان ساق پا قرار گرفته و برای توزیع بار و جذب شوک در مفصل زانو بسیار مهم هستند.
اگر دچار پارگی مینیسک شده‌اید و یا به دنبال پیشگیری از وقوع آن هستید، مراجعه به متخصص طب فیزیکی و توانبخشی ضرروی است.
متخصصین ما در کلینیک تخصصی طب فیزیکی و توانبخشی زانو از جدیدترین روش‌ها از جمله لیزر درمانی استفاده کرده و در کنار آن درمان‌های دیگر را جهت کمک به کاهش درد، تقویت عضلات اطراف مفصل زانو و افزایش دامنه‌ی حرکتی ارائه می‌کنند. مهم‌تر از همه این درمان‌ها به کاهش التهاب وتورم کمک کرده که موجب بهبود عملکرد کلی زانو خواهد شد. ما از این روش‌ها به منظور درمان افراد مبتلا به آرتروز خفیف تا شدید، بورسیت، کیست بیکر، پارگی‌های مینیسک، التهاب تاندون، نرمی کشکک و جراحی ناموفق زانو استفاده کرده‌ایم.
جهت اطلاع از روش‌های جدید و موثر طب فیزیکی ما در درمان و توانبخشی انواع مشکلات زانو و نیز رزرو نوبت می‌توانید با ما از طریق شماره‌های 03132367465 و 03132330382 تماس حاصل فرمایید.
آناتومی زانو
دو مینیسک در مفصل زانو بین استخوان ران و استخوان ساق پا قرار گرفته‌اند.
در عکس نمای جلوی استخوان‌ها، تاندون‌ها و رباط‌هایی که در یک زانوی سالم قرار دارند نشان داده شده است. در وسط عکس دو بخش دایره‌ای شکل وجود دارد که مینیسک خارجی و مینیسک داخلی نامیده می‌شوند. در یک آسیب مینیسک در واقع این ساختار دچار آسیب‌دیدگی می‌شود.
دلایل آسیب‌دیدگی مینیسک
آسیب دیدگی مینیسک معمولاً ناشی از ضربه یا تحلیل آن است و ممکن است در افراد فعال و زیر ۴۵ سال به دلیل ضربه رخ دهد. به عبارت دیگر، پارگی‌های ناشی از ضربه اغلب در اثر پیچ خوردن زانو یا ضربه ناگهانی به زانو اتفاق می‌افتند. از سوی دیگر، پارگی‌های تحلیل‌رونده بیشتر در افراد بالای ۴۵ سال به دلیل عوامل فرسایشی و وقوع تحلیل رخ می‌دهد. این نوع پارگی‌ها مرتبط با فرایند پیری بوده و در اثر درهم شکستن الیاف کلاژن تشکیل دهنده‌ی مینیسک ایجاد می‌شوند.
مینیسک تقریباً خونی دریافت نمی‌کند و بنابراین فرآیند بهبودی آن دشوار است. بنابراین، درمان آسیب دیدگی مینیسک شامل استراحت، استفاده از یخ، فشرده‌سازی، بالا بردن زانو و انجام درمان پزشکی مناسب می‌باشد. این درمان باید با دقت و به صورت مورد به مورد انجام شود، زیرا عوامل مختلفی مانند محل و اندازه پارگی، سن فرد و میزان فعالیت می‌توانند تأثیرگذار باشند.
علائم و نشانه‌های پارگی مینیسک
شایع‌ترین نشانه‌های مرتبط با پارگی مینیسک، درد و التهاب در اطراف مفصل زانو است. حساسیت به لمس در محل آسیب‌دیدگی نیز متداول است.
مشکل شایع دیگر در پارگی مینیسک قفل شدن زانو است. قفل شدن زانو از خم و راست شدن کامل زانو جلوگیری کرده و علت آن قرار گرفتن یک تکه غضروف پاره شده در بین مفصل زانو است.
تشخیص پارگی مینیسک
پزشک یا متخصص فیزیوتراپی می‌تواند به منظور تعیین میزان آسیب پارگی مینیسک چند آزمایش انجام دهد. عکس برداری با اشعه ایکس و ام آر آی (MRI) دو آزمایش متداول در این زمینه هستند.
درمان پارگی مینیسک
چندین عامل در نحوه درمان پارگی مینیسک زانو تأثیرگذار هستند. این عوامل شامل محل و اندازه پارگی، سن شخص، میزان فعالیت و هر گونه مصدومیت مرتبط می‌باشد. به همین دلیل، روش درمان برای هر بیمار به صورت مورد به مورد تعیین می‌شود.
آسیب دیدگی جزئی مینیسک مانند سایر آسیب‌های بافت نرم بوده و باید بر این اساس درمان شود. این درمان شامل استراحت، استفاده از یخ، فشرده‌سازی، بالا بردن زانو و انجام درمان پزشکی مناسب می‌باشد. نکات زیر بسیار مهم هستند.
در ۲۴ تا ۷۲ ساعت بعد از آسیب، باید از هرگونه اعمال گرما بر روی محل آسیب‌دیدگی پرهیز شود. این گرما می‌تواند از طریق لامپ‌های حرارتی، کرم‌های حرارتی، آب گرم، جکوزی و سونا باشد. همچنین، باید از حرکت و ماساژ دادن ناحیه آسیب‌دیده اجتناب کرد. همچنین، باید از مصرف بیش از حد الکل خودداری کرد. این موارد ممکن است باعث افزایش خونریزی، التهاب و درد شوند.
سایر درمان‌ها عبارتند از:
دارو درمانی
مصرف داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی مانند نوروفن و ناپروکسن (Aleve) در صورتی که شخص در خطر خونریزی داخلی و زخم نباشد، می‌تواند به کاهش درد و تورم کمک کند.
ورزش‌درمانی و تمرین
در صورتی که زانو دردناک باشد نباید وزن کامل بدن را روی زانوی آسیب‌دیده انداخت. متخصص طب فیزیکی ممکن است ورزش‌درمانی و تمرین‌هایی را برای تقویت عضلات اطراف زانو پیشنهاد کند. این امر به کاهش درد زانو و افزایش قابلیت تحرک و پایداری زانو کمک می‌کند. همچنین ممکن است از تکنیک‌های ماساژتراپی به منظور کاهش التهاب و خشکی زانو استفاده شود.
الکتروتراپی
الکتروتراپی شامل امواج اولتراسوند، شاک‌ویو تراپی، تحریک الکتریکی عصب از راه پوست (TENS) و تحریک مغناطیسی نیز ممکن است در کاهش التهاب موثر باشد.
لیزر تراپی
لیزر تراپی قسمت اصلی برنامه‌ی درمانی ما می‌باشد. این روش راه حلی بی‌خطر، موثر، غیر تهاجمی و بدون درد را برای زانو درد ناشی از پارگی مینیسک فراهم می‌کند. بیماران واکنش بسیار مناسبی را به این نوع درمان نشان داده و معمولاً متوجه تسکین درد قابل ملاحظه‌ای تنها پس از چند جلسه درمان خواهند شد.
اوزون‌تراپی
اوزون‌تراپی از طریق افزایش مصرف اکسیژن در نواحی موضعی بافت آسیب‌دیده‌ی همبند عمل می‌کند و در نتیجه امکان بهبودی و بازیابی کامل عملکرد زانو را فراهم می‌کند. این روش شامل تزریق مواد مغذی التیام‌بخش و اوزون در داخل یا اطراف رباط‌ها، تاندون‌ها و غضروف در محل اتصال آنها با استخوان می‌باشد. اوزون تزریق شده سبب افزایش جریان خون و مواد مغذی شده و بافت‌ها آنچه که جهت بهبودی نیاز دارند را دریافت می‌کنند.
پی آر پی
درمان با پلاسمای غنی از پلاکت (پی آر پی) فرایند بهبودی را با فراهم کردن غلظت بالاتری از پلاکت‌ها تسریع می‌کند. در این درمان نمونه‌ی کوچکی از خون بیمار در یک سانتریفیوژ قرار داده می‌شود تا پلاکت‌ها از سایر اجزای خون جدا شوند. سپس پی آر پی غلیظ شده به داخل و اطراف ناحیه‌ی آسیب‌دیده تزریق می‌شود که این امر بطور قابل ملاحظه‌ای سبب تقویت روند درمان طبیعی بدن می‌گردد.
بریس
استفاده از یک تثبیت‌کننده زانو با فنرهای قابل انعطاف در طرفین می‌تواند جلوی آسیب بیشتر به مفصل را بگیرد. علاوه بر این، در موارد شدیدتر آسیب، استفاده از زانوبند لولایی با تکیه‌گاه‌های فلزی محکم که توسط یک لولا به آن متصل شده‌اند، می‌تواند مفصل را در برابر حرکات جانبی محافظت کند.
جراحی مینیسک
جراحی برای پارگی مینیسک معمولاً ضروری نیست و در برخی موارد، افراد آسیب‌دیده می‌توانند بدون انجام عمل جراحی زندگی عادی خود را ادامه دهند. اگر جراحی ضروری است، دو گزینه وجود دارد: ترمیم مینیسک یا مینیسکتومی.
بعد از جراحی، باید حداقل سه هفته از عصا استفاده کرد. بهبودی کامل معمولاً حدود سه تا چهار ماه زمان می‌برد و با استفاده از یک برنامه توانبخشی جامع، ورزشکاران ممکن است بعد از شش تا هشت ماه به ورزش‌های خود بازگردند.
پیشگیری از پارگی مینیسک
با اینکه توانایی جهت درمان آسیب مینیسک مهم می‌باشد، اما پیشگیری از عوارض پارگی مینیسک پا باید همواره اولویت اول باشد. بنابراین در ادامه اقداماتی را که می‌توان برای پیشگیری از آسیب مینیسک انجام داد، ارائه می‌شوند.
- گرم کردن مناسب بدن
- پرهیز از انجام فعالیت‌هایی که موجب درد می‌شوند.
- استراحت و ریکاوری بین تمرینات
- متعادل کردن تمرینات
- حرکات کششی
- تقویت عضلات
- استفاده از کفش مناسب
- استفاده از نوارها و بانداژهای مخصوص
