تاریخ: آبان 27, 1402
اوزون یک گاز بی‌رنگ است که از مولکول‌هایی ساخته شده است که هر یک از آنها شامل سه اتم اکسیژن است و به صورت کاملاً ناپایدار با یکدیگر ترکیب شده‌اند. این گاز خواص اکسایشی قوی را داراست و در علم پزشکی، اوزون از اکسیژن خالص با استفاده از ژنراتور اوزون تولید میشود و برای اهداف درمانی استفاده میشود. از دهه‌ها پیش، اوزون درمانی برای مطالعه و استفاده گسترده مورد بررسی قرار گرفته است و تاثیرات درمانی آن ثابت شده است و همراه با عوارض جانبی کمی است. اوزون تراپی برای انواع مختلف دردهای اسکلتی عضلانی و دردهای مفاصل، از جمله درد زانو، کاربرد دارد. یک نکته جالب درباره اوزون تراپی این است که به دلیل توانایی آن در اصلاح اختلالات بیمار، احتمال بهبود کامل و دائمی از دردهای مزمن در بیماران تا ۷۵ درصد ممکن است.
انواع اوزون تراپی
انواع راه‌های اوزون تراپی عبارتند از:
- اتو هموتراپی ماژور شامل تهیه کردن نمونه خون بیمار و ترکیب کردن آن در یک کیسه مخصوص با گاز ازون است که این ترکیب طی مدت ۳۰ دقیقه به بیمار تزریق می‌گردد.
- اتو هموتراپی مینور شامل تهیه نمونه خون بیمار و جمع آوری آن درون سرنگی است که توسط مقدار کمی گاز اوزون پر شده است. سپس خون و گاز اوزون درون سرنگ ترکیب می‌شوند و دوباره به بیمار تزریق می‌گردند. میتوان طی مدت ۵ تا ۷ روز و در ۳ تا ۵ جلسه درمان بهبود برخی اختلالات از قبیل هرپس ناحیه تناسلی، تبخال دهان و سرما خوردگی پرداخت.
- UBI با اوزون روشی است که در آن گاز اوزون قبل از آنکه در مقابل نور فرابنفش قرار بگیرد به درون خون بیمار تزریق می‌گردد.
- در یک روش دیگر، گاز اوزون به صورت استنشاقی به بیمار ارائه میشود. تنفس مستقیم اوزون ممکن است منجر به التهاب ریه‌ها شده و سبب سرفه شود. در این روش، پزشک برای یک مدت مشخص، از طریق یک کانول تنفسی به بیمار گاز اوزون می‌دهد. این روش برای درمان آلرژی بسیار موثر است.
- در یک روش دیگر اوزون به درون مجرای گوش ارسال میشود تا وارد جریان خون و سیستم لنفاوی گردد. تعداد زیادی از بیماران پس از انجام این روش اعلام کرده اند که مشکل آلرژی، سرما خوردگی، تورم غدد و دردناک بودن گلوی آنها برطرف شده است.
- در یک مورد دیگر به طور طبیعی پرولوتراپی انجام میشود و پس از آن اوزون به درون همان ناحیه تزریق می‌گردد.
- پس از تزریق به درم نقاط ماشه ای و استفاده از روش‌هایی از قبیل درمان عصبی، پرولوتراپی عصبی، هومیوپاتی و بی حسی مستقیم میتوان به تزریق اوزون به درون نقاط ماشه‌ای پرداخت.
- در مواردی که زخم بهبود پیدا نمی‌کند، بیمار دچار عفونت پوست شده است یا زگیل دارد اوزون تراپی و پوشاندن این نواحی توسط کیسه مقاوم اوزون میتواند مفید باشد.
مزایای اوزون درمانی شامل چه مواردی است؟
مزایای اوزون تراپی شامل موارد زیر می‌باشد:
- اوزون میتواند انواع باکتری، قارچ و ویروس را از بین ببرد حتی آنهایی که به دارو مقاوم هستند.
- اوزون درمانی به تحریک و تعادل سیستم ایمنی بدن میپردازد.
- اوزون به تقویت سیستم آنتی اکسیدان کمک میکند.
- اوزون باعث افزایش فرایند استفاده از اکسیژن و تولید انرژی سلولی خواهد شد.
- اوزون تراپی باعث میشود میزان اثر گذاری شیمی درمانی و پرتو درمانی افزایش پیدا کند.
اوزون تراپی چگونه انجام میشود؟
بعضی از انواع جراحات بدن بهبود پیدا می‌کنند، در حالی که برخی دیگر نیاز به درمان دارند، و این امر به گردش خون مربوط است. برای بهبود ناحیه آسیب دیده و بازسازی آن، باید مواد ضروری مانند اکسیژن، ویتامین و مواد معدنی به آن منتقل شوند که این عناصر تنها از طریق خون به ناحیه مورد نیاز ارسال می‌شوند. اکسیژن به عنوان ماده اصلی برای ترمیم زخم‌ها بسیار حائز اهمیت است و کاهش سطح اکسیژن در خون باعث افزایش سطح اسید لاکتیک و در نتیجه بروز درد میشود.
اوزون تراپی به سه روش تأثیرگذاری میپردازد. در روش اول، داروهای ضد التهاب به ناحیه آسیب دیده تزریق میشود تا میزان التهاب و تورم کاهش یابد و این باعث افزایش گردش خون شود. در مرحله بعدی، ناحیه مورد نیاز با ویتامین‌ها و مواد معدنی ضروری برای بهبود درمان مورد پوشش قرار می‌گیرد، و در نهایت، ناحیه مورد نیاز با گاز اوزون پر میشود تا بدن به آنچه که نیاز دارد دست یابد. با بهبود جراحات بدن، جریان خون به این نقاط دوباره آغاز میشود و فرآیند درمان کامل میشود. واکنش بدن هر فرد به درمان ممکن است متفاوت باشد، اما بیشتر افراد به ۳ تا ۵ جلسه درمان نیاز دارند.
بیماری‌هایی که به کمک اوزون تراپی درمان میشود؟
کاربردهای اوزون تراپی زانو عبارت است از:
- درمان آرتروز زانو
- آسیب دیدگی زانو
- پارگی مینیسک
- بورسیت
- پارگی قسمتی از تاندون
آیا اوزون تراپی همان پرولوتراپی است؟
جواب این سؤال منفی است. در حقیقت، اوزون تراپی از اکسیژن برای کمک به فرایند بهبود استفاده میکند، اما پرولوتراپی با ایجاد التهاب، بهبود را تسریع می‌دهد. پرولوتراپی یک روش تسکین‌دهنده درد بسیار دردناک است و ممکن است درد تا چند روز یا چند هفته پس از درمان ادامه داشته باشد. افرادی که تحت درمان با اوزون قرار می‌گیرند، به طور فوری بهبودی احساس نخواهند کرد و در طول درمان، کمتر درد خواهند داشت. برای انجام پرولوتراپی، نیاز به تزریق تعداد زیادی وجود دارد، در حالی که در اوزون تراپی، تعداد تزریقات کمتری مورد نیاز است. این به معنای این است که اوزون تراپی سریعتر انجام میشود و همراه با هزینه کمتری است. اوزون تراپی در ترمیم و بازسازی غضروف زانو و ران آسیب دیده مفید است، اما پرولوتراپی معمولاً قادر به انجام این کار نیست.
آیا اوزون تراپی و تزریق استروئید یک کار مشابه را انجام می‌دهند؟
پاسخ این سوال منفی است. تزریق استروئید یک روش سرکوب کننده سیستم ایمنی است و باعث خاموش شدن سیستم ایمنی در فضای مفصلی میشود تا از میزان التهاب کاسته شود. تزریق استروئید باعث تسکین موقت درد میشود و علت اصلی التهاب را از بین می‌‌برد اما اوزون تراپی به ترمیم بافت آسیب دیده میپردازد و علت بروز التهاب را نیز برطرف خواهد کرد. این دو روش درمانی در کنار یکدیگر با نتایج بسیار خوبی همراه هستند. هنگامی که تزریق استروئید باعث کاهش التهاب شود اوزون تراپی با تاثیر گذاری بیشتری همراه خواهد بود.
نتایج حاصل اوزون تراپی به چه صورت خواهد بود؟
فرایند اوزون تراپی یکی از روش‌های کم درد برای درمان بیماری‌های مختلف است. پس از این درمان، شما میتوانید در روزهای بعدی به فعالیت‌های روزمره خود بازگردید، با این حال، ممکن است در روزهای اول پس از درمان با درد متوسطی مواجه شوید. اغلب بیماران پس از این درمان تا ۵۰ تا ۸۰ درصد درد خود را کاهش می‌دهند. عکس‌العمل هر فرد ممکن است متفاوت باشد و به توانایی بهبود فرد و شدت آسیب دیدگی او بستگی دارد. بیشتر بیماران به یک یا دو جلسه درمان نیاز دارند، اما برخی دیگر به ۶ جلسه درمان نیاز دارند. بیشترین میزان کلاژن در هفته سوم و چهارم پس از تزریق ژل به دست می‌آید. بیماران ممکن است در دوره اول درمان با درد افزایشی مواجه شوند، اما این درد به تدریج کاهش می‌یابد. بعد از دو هفته، بیشتر بیماران از درد خلاص می‌شوند و درد آنها کمتر میشود. این یک بخش طبیعی از فرآیند درمان است و نشان می‌دهد که منطقه مورد نظر هنوز بهبود نیافته است و به درمان بیشتری نیاز دارد. تزریق اولین دوز گاز اوزون حدود ۴۵ دقیقه طول می‌کشد و جلسات بعدی حدود ۳۰ دقیقه به طول می‌انجامد و به صورت ماهیانه یک بار یا یک هفته تکرار میشود تا بهترین نتایج ممکن به دست آید. اوزون تراپی میتواند بهترین روش برای درمان بیماری‌های مزمن، بیماری‌های تحلیل برنده و درد باشد.
مراقبت‌های بعد ازون تراپی چیست؟
مراقبت‌های بعد از اوزون تراپی زانو به شرح زیر می‌باشد:
- پس از تزریق اوزون شما تا چند روز شاهد افزایش درد یا بدتر شدن آن خواهد بود که کاملاً طبیعی است و پس از مدتی بهبود پیدا خواهید کرد.
- ممکن است شما در محل تزریق اوزون دچار درد و ناراحتی شود که درد شما به مدت ۴۸ ساعت برطرف میشود اما در صورتیکه دچار برخی علائم و نشانه‌ها از قبیل احساس گرما، قرمزی و تورم در محل تزریق شدید و این علائم بیش از دو روز طول کشید باید به پزشک خود اطلاع دهید.
- برای تسکین درد به مصرف داروهایی بپردازید که توسط پزشک تجویز شده است اما از مصرف داروهای غیر استروئیدی ضد التهاب از قبیل ایبوپروفن، ناپروکسن، الوو، ادویل و آسپیرین خودداری کنید. در مواردی که درد شدید است میتوانید از آسپرین به عنوان یک داروی مسکن استفاده کنید.
- از قرار دادن کمپرس یخ روی زانوی خود اجتناب کنید. پس از درمان بهتر است از گرما درمانی استفاده نمایید. در صورتی که درد خیلی زیاد باشد میتوانید از کمپرس گرم و سرد استفاده کنید. برای این کار کمپرس گرم یا پد گرمایی را به مدت سه دقیقه روی زانوی خود بگذارید و کمپرس یخ را به مدت یک دقیقه روی آن قرار دهید و این فرایند را سه مرتبه تکرار کنید. شما میتوانید این کار را در طول روز سه بار انجام بدهید.
- از فرو بردن محل تزریق درون آب گرم به مدت ۳۶ ساعت خودداری کنید تا از بروز عفونت و واکنش به گرما جلوگیری شود.
- به زانوی خود استراحت بدهید. پزشک شما را تشویق میکند یک تا سه روز اول پس از درمان به پیاده روی یا حرکات سبک بپردازید و پس از آن که توانایی بدن شما افزایش پیدا کرد میتوانید فعالیت ورزشی خود را افزایش دهید اما هر موقع دچار درد شدید از فعالیت خود دست بکشید.
پس از تزریق انجام برخی تمرینات ورزشی از قبیل دوچرخه ثابت یا پیاده روی و شنا توصیه می‌گردد. پزشک به شدت از شما می‌خواهد که از انجام هرگونه فعالیت ورزشی که باعث بروز مشکل میشود خودداری نمایید. فعالیت ورزشی سنگین، برداشتن اجسام سنگین یا وزنه برداری و ورزش با وزنه تا ۳ هفته پس از تزریق اوزون ممنوع است.
