اولتراسوندتراپی زانو؛ تشخیص و درمان درد و مشلات زانو

تاریخ: آبان 27, 1402

عوامل متعددی مانند آرتروز زانو، التهاب تاندون، بورسیت، از بین رفتن غضروف یا اختلالات بافت‌های همبند و آسیب‌دیدگی‌های زانو می‌توانند باعث ایجاد درد در زانو شوند. اولتراسوند تراپی یک روش درمانی فیزیکی است که توسط متخصصین طب فیزیکی و توان‌بخشی برای کمک به کاهش یا از بین بردن درد زانو به کار برده می‌شود. در این روش از امواج صوتی است برای ایجاد گرمای عمیق در بافت زانوی آسیب دیده و تحریک فرایند بهبودی استفاده می‌شود. اولتراسوند درمانی همچنین می‌تواند برای دست‌یابی به فونوفورسیس مورد استفاده قرار می‌گیرد. این یک عمل غیرتهاجمی است که همراه با تجویز دارو برای بافت‌های زیرپوستی انجام می‌شود و برای بیمارانی که تمایلی به انجام درمان‌های تزریقی ندارند عالی است. با این روش نیروی انرژی التراسونیک داروها را از طریق پوست وارد بافت می‌کند. کورتیزون که برای کاهش تورم و التهاب به کار برده می‌شود یکی از موادی است که توسط این روش به بدن وارد می‌شود.

اولتراسوند تراپی چگونه انجام می‌شود؟

آسیب‌دیدگی‌های زانو به خصوص در هنگام ورزش، شایع‌ترین نوع آسیب‌دیدگی و جراحات هستند. اگر این آسیب‌دیدگی‌ها تحت درمان قرار نگیرند، ممکن است برای مدت طولانی در بدن باقی بمانند. مفصل زانو بزرگ‌ترین مفصلی است که در بدن وجود دارد و شامل تعداد زیادی رباط، عضله و تاندون است.

در فیزیوتراپی، اولتراسوند با استفاده از امواج صوتی که گرما را به زانو منتقل می‌کنند و فرکانسی بین 0.8 تا 3 مگاهرتز دارند، برای درمان زانودردهای حاد و مزمن به کار برده می‌شود. این امواج می‌توانند تا عمق حدود دو اینچ یا 5 سانتیمتر در بدن نفوذ کنند.

فیزیوتراپیست از یک اپلیکاتور دستی (مبدل) که جریان الکتریکی را با یک کابل کواکسیال از کنسول مربوطه دریافت می‌کند، استفاده می‌کند. گرما از سر اپلیکاتور خارج شده و فیزیوتراپیست آن را مستمراً روی زانو با حرکات گردشی کوچک حرکت می‌دهد تا از ایجاد نقطه داغ و سوختگی جلوگیری کند.

معمولاً برای انجام درمان، زمان بین 5 تا 10 دقیقه در هر روز لازم است. شما باید این درمان را دو تا سه مرتبه در هفته و به مدت چندین هفته ادامه دهید. تعداد جلسات مورد نیاز برای درمان وابسته به وضعیت بیماری شما است. در مواردی که هدف اصلی از درمان، از بین بردن بافت اسکار و فاسد است، ممکن است تعداد جلسات درمان بیشتری نیاز باشد. این موارد بستگی به شرایط شما و تجویزات پزشک دارد.

اولتراسوند چه تاثیراتی دارد؟

اولتراسوند ارتوپدیک دو نوع تأثیر اصلی دارد: تأثیرات غیرحرارتی و تأثیرات حرارتی

• اثرات غیرحرارتی باعث تغییرات شیمیایی در سلول‌ها شده و نرخ ترمیم بافت‌ها پس از جراحت را افزایش می‌دهد. این اثرات ترکیبی به دلیل آن چیزی که به آن جریان صوتی یا کاویتاسیون گفته می‌شود به وجود می‌آیند. جریان صوتی؛ گردش مقدار کمی از مایعات اطراف ساختار ارتعاشی است که باعث افزایش نرخ نفوذ و نفوذپذیری غشای سلولی از سلول‌های ارتعاشی می‌شود. در نتیجه سلول “برانگیخته ” شده و فعالیت کل سلول افزایش می‌یابد. این افزایش فعالیت سلولی باعث افزایش تأثیر درمان می‌شود. کاویتاسیون شکل‌گیری و رشد حباب‌های گاز با تجمع گاز محلول در ناحیه تحت درمان بوده و باعث افزایش تأثیر جریان صوتی می‌شود.
• اثرات حرارتی باعث افزایش حرارت بافت و کشیده شدن آن شده، درد را کاهش می‌دهد و جریان خون را در آن ناحیه افزایش می‌دهد. این اثرات می‌توانند با تغییر در پارامترهایی مانند شدت، فرکانس و نوع موج در دستگاه اولتراسوند متفاوت باشند که به توانایی دستگاه اولتراسوند برای گرم کردن بافت‌ها و ایجاد اثر شفابخشی ارتوپدیکی گرما بستگی دارد.

مزایای انجام اولتراسوند تراپی

اولتراسوند تراپی مزایای فراوانی دارد. برخی از این محاسن عبارتند از:

• تحریک فرایند بهبودی
• افزایش گردش جریان خون
• کاهش التهاب و تورم
• افزایش گردش خون و متابولیسم در سلول‌های آسیب دیده
• کمک به از بین بردن بافت‌های فاسد
• کاهش تحریک‌پذیری ریشه عصب‌ها و کاهش اسپاسم عضلانی

چه زانوهایی را می‌توان به روش اولتراسوند تراپی تحت مداوا قرار داد؟

اولتراسوند تراپی می‌تواند برای درمان بسیاری از دردهای زانو که ممکن است به دلایل زیر ایجاد شده باشند مؤثر واقع شود:

• روماتیسم مفصلی
• آرتروز زانو
• التهاب تاندون
• پارگی مینیسک زانو
• بورسیت
• التهاب زانو
• آسیب‌دیدگی غضروف زانو
• پارگی رباط‌ها
• خشکی و گرفتگی زانو و رگ به رگ شدن زانو
• اختلالات بافت‌های همبند
• آسیب‌دیدگی‌های زانو مانند زانوی دندگان
• دررفتگی کشکک زانو

انواع عمل‌های اولتراسوند تراپی

فیزیوتراپیست از اولتراسوند به یکی از دو روش امواج پیوسته یا امواج پالسی استفاده می‌کند که انتخاب هر روش به وضعیت بیمار بستگی دارد.

• اولتراسوند تراپی با امواج پیوسته با استفاده از امواج فرکانس بالای پیوسته که گرما و فرکشن بیشتری ایجاد می‌کنند انجام می‌شود بنابراین متابولیسم در سلول‌های بافت‌ها افزایش می‌یابد.
• اولتراسوند تراپی با امواج پالسی برای التهاب‌های حاد و درمان زخم‌های که نیاز به حرارت کمتری دارند مورد استفاده قرار می‌گیرد بنابراین امواج پالسی برای کاهش درد و تورم به کار می‌روند.

چه مدت طول می‌کشد تا من نتایج اولتراسند تراپی را ببینم؟

زمانی که نتایج درمان اولتراسوند مشخص می‌شود، به قدرت دستگاه مورد استفاده بستگی دارد.

عموماً احساس تسکین درد بلافاصله پس از شروع درمان مشاهده می‌شود و معمولاً زمانی حدود دو هفته طول می‌کشد تا درد به طور کلی کاهش یابد. این درمان معمولاً شامل جلسات 2 تا 10 دقیقه‌ای و 2 تا 4 بار در روز است.

اولتراسوند به دلیل “اثر تجمعی” شناخته می‌شود، به این معنی که با استفاده مکرر و مداوم، قدرت و اثربخشی آن افزایش می‌یابد. هر جلسه درمانی باعث تقویت اثرات جلسات قبلی می‌شود، به این معنی که هر بار انجام اولتراسوند، تأثیرات آن بر روی بافت‌های مورد درمان تقویت می‌شود. این خاصیت اثر تجمعی در بهبود و درمان برخی از مشکلات بافتی مانند التهاب‌ها و آسیب‌ها مفید است. با این حال، فرکانس و میزان استفاده از اولتراسوند باید توسط پزشک یا متخصص مربوطه تعیین شود تا بهترین نتیجه درمانی بدست آید.

بنابراین، توصیه می‌شود که جلسات درمانی به طور منظم ادامه یابند تا اطمینان حاصل شود که بیماری‌ها دوباره عود نمی‌کنند.

خطرات احتمالی اولتراسوند تراپی

استفاده از روش اولتراسوند تراپی همانند سایر روش‌های درمانی دیگر، با خطرات احتمالی همراه است. این خطرات شامل موارد زیر می‌شود:

1. قرار دادن دستگاه اولتراسوند بر روی ارگان‌های حساس بدن یا نواحی حساس بدنی باید اجتناب شود. این نواحی شامل قلب، کلیه‌ها، کبد، روده‌ها، تخمدان‌ها، بیضه‌ها، نخاع، مغز، چشم‌ها، گوش‌ها و قسمت بالایی گردن می‌شوند.

2. خانم‌های باردار نباید از اولتراسوند روی شکم یا قسمت تحتانی کمر خود استفاده کنند.

3. افراد مبتلا به بیماری‌های خاص نباید از اولتراسوند تراپی استفاده کنند. این بیماری‌ها شامل هموفیلی، شکاف مهره، ترومبوز وریدی عمیق و نوروپاتی دیابتی می‌شوند.

4. افرادی که از پیس میکر یا هر نوع ایمپلنت دیگری استفاده می‌کنند نباید از روش‌های اولتراسوند تراپی استفاده کنند.